polikistik over sendromu
Dünyanın en yaygın üreme bozukluğu olduğu gibi, kısırlığın da en sık rastlanan nedeni. Polikistik over sendromu (PCOS), genellikle erkeklik hormonu seviyesinin yüksek olmasından kaynaklanıyor. Bu da kist oluşumuna, regl gecikmelerine veya yumurtlamanın gerçekleşmemesine yol açıyor. Tip 2 diyabet ve obezite, bu problemi yaşama olasılığını belirgin oranda yükseltiyor.
Rahim boynunun mantar şeklinde olduğunu zanneden kadınların yüzdesi. Aksine, biçimi daha ziyade buna benziyor.
ŞEHVET ANINDA… AŞAĞIDA OLANLAR
Görüş alanına seksi bir şeyler giren bir erkeğin uyarıldığını dışardan fark edebilirsin. Sana gelince, uyarıldığın dışardan pek anlaşılmasa da içeride epeyce değişiklik oluyor.
Beynin, seks ihtimalini algıladığı zaman damarların genişliyor ve aşağı bölgelere doğru kan akışı artıyor. Artan kan dolaşımı, vajinal salgıyı da -protein ve amino asitlerden ibaret doğal sıvı- tetikliyor. Vulva bölgesi kabarıyor. Binlerce sinir ucunun bulunduğu vajinanın en hassas bölgeleri uyarılmaya başlıyor.
Klitorisi meydana getiren yumuşak doku kabarıp sertleşiyor. Evet, minik bir ereksiyon hâlinden bahsediyoruz. Tamamıyla uyarıldığında ise klitorisin üç kat büyüyebiliyor. (Seksten sonra küçülmesi biraz zaman alıyor, her ne kadar geçici bir süre de olsa bazı kadınlar bu sırada idrarını yapmakta zorluk yaşıyor.)
Rahim boynu (serviks) yumuşuyor
ve eğer kendisi ya da çevresindeki sinirler penisle veya bir seks oyuncağıyla uyarılmışsa, beynin zevkle ilişkili ve ön sevişme sırasında aktif hâle gelen bölümleri harekete geçiyor.
Kadınların yaklaşık yüzde 10’unda
orgazm sırasındaki pelvik taban kası büzülmeleri, birkaç damla sıvının dışarı atılmasına neden olabiliyor. Endişelenme: “Kadın boşalması” idrar değildir; doğal şekerlerden ve menide de bulunan prostatik asit fosfatazdan oluşur. Muhtemelen partnerin bunun çok seksi olduğunu düşünüyor.
SENİN GİZLİ HÂZİNEN
(Cinsel Yaşamının En Parlak Yıllarından Kesitler)
20’ler Olağan Büzülme
Ergenlik resmi olarak sona ermiş (neyse ki) ve organların yetişkin bir kadın boyutuna ulaşmış oluyor. Bir tek genital organlarını çevreleyen dış dudaklar dışında. Giderek inceldiklerini gördüğünde şaşırma; aldığın yaşla birlikte genital bölgendeki deri altı yağ miktarıda azalıyor.
Büyük Esneme
Rahmin hamilelik boyunca bir karpuz kadar genişleyebiliyor. Doğumun ardından altı hafta içinde yeniden iniyor. Doğum esnasındaki açılma sezaryenle bertaraf edilebilse de, kadınların ve uzmanların bir çoğu (müdahale gerektiren bir durum olmadıkça) normal doğumdan yana.
Kısalan Döngüler
Bir kadın, 40’lı yaşlarının başında yumurta rezervlerinin hızla azalmasına rağmer
yumurtlayabilir. Regl döngüsü biraz daha kısa olsa da, ortalama 51 yaşına kadar devam edebilir. Vücudun bundan yaklaşık beş ila 10 yıl öncesinde doğurganlığını kaybediyor.
Koyu Gölgeler
Hamilelik ya da yaş almayla ortaya çıkan hormon değişiklikleri, vajinanın girişi ve klitorisi çevreleyen ince dudakların renginin koyulaşmasına neden olabiliyor. Bu yüzden kendi kendine yaptığın bir sonraki kontrolünde grinin elli tonunu görürsen endişelenme.
Derin Sızıntı
Fazla kilo, yaşlanma ya da yıllarca sürdürülen ağır egzersizler pelvik tabanın gevşemesine neden olur. Bu da idrar yolundan sızıntı yaşanmasına ya da vücudunun alt kısmında “ağırlık” hissetmene yolaçar. Bu durumda yapman gereken şey: Kegel egzersizi. Yapabildiğin kadarfazla yap.
Kurtarma Operasyonu
Düşük östrojen seviyesi vajinanın asit-alkali dengesini etkiler, bu da enflamasyonu tetikler. Ayrıca vajina duvarlarını zayıflatır ve kurutur. Bu da kaşıntı, yanma ve kızarıklığa yolaçar. Ancak düzenli seks, vajinanın çöle dönmesini engelleyebiliyor.
endometriozis (çikolata kisti)
Korkunç regl sancıları, doğurganlığı engelleyen ve dünya genelinde 176 milyon kadının başına gelen bu rahatsızlığın belirtilerinden biri. Rahmin iç katmanındaki endometriyal hücrelerin, rahmin dışı, yumurtalıkların üstü, sindirim sistemi ve hatta akciğerlere tutunmasıyla oluşuyor. Cerrahi müdahalelerden yüksek oranda başarılı sonuç alınıyor.
cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
Kadınların sadece yüzde yedisi, aktif cinsel hayatı olan neredeyse her kadının hayatı boyunca bir kez insan papilloma virüsü (HPV) kapabileceğim biliyor. Her yıl dünya çapında 20 milyon kişide cinsel yolla bulaşan hastalık teşhis ediliyor. Klamidya gibi tedavi edilebilir olanların yanı sıra, bazı hastalıklar (HPV gibi) tamamen tedavi edilemiyor ancak erken teşhis yardımcı olabiliyor.
TEKSASTEKNİKUNİVERSİTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM DEPARTMANINDAN DOKTOR ROBERT P. KAUFFMAN; WASHINGTON MEDSTARTIPMERKEZİ’NDEN DOKTOR CHERYL B. IGLESIA: FLORİDAUNİVERSİTESİ’NDEN DOKTOR MEADOW MAZE GOOD; MCGILLUNİVERSİTESİ’NDEN DOKTOR MAYTE PARADA; LOSANGELES’TAKİ KALİFORNİYA ÜNİVERSİTESİNDEN DR. NICOLE PRAUSE, UZMAN MYRTLEWILHITEVEDOKTOR ELLEN BARNARD;UTAHÜNİVESİTESİ’NDEN DOKTOR JANNA DICKENSON
RESİMDE GÖRÜNMEYEN KAHRAMANLAR Vulva
Klitoris ve genita “dudaklar” olarak bilinen bölgeyi içeren dış genital organ.
Üretra (idrar yolu) Vulvanın iç kısmında yer alan bu bölüm, idrarın vücudundan çı kış yolu.
kadın anatomisi
Anketimize katılan kadınların neredeyse yarısının, hangi organın nerede olduğu ve ne işe yaradığı konusunda kafasının biraz karışık olduğunu gördük. Aşağıdakileri dikkatlice oku ve bunu cinsel eğitiminin bir parçası olarak düşün.
yumurtalıklar
Erkeklerin testisleri var; senin de dölyatağının iki tarafında badem boyutunda simetrik iki bez bulunuyor. Doğarken yumurtalıkların bir milyon civarında yumurta barındırır. Ergenlik çağından önce bunların yarısından fazlası yok olur. Geri kalan yaklaşık 400 yumurtayı da hayatın boyunca kullanmaya devam edersin. Üretkenliklerini desteklemek için beta-karoten zengini yiyecekler yemeli ve yeşil çay içmelisin.
rahim boynu
Rahimle vajina arasındaki yol olarak düşün. Bu pürüzsüz ve elastik organ, östrojen seviyesi yükseldikçe yumuşuyor. Hamile kaldığında gebeliği destekliyor; bu yüzden sert olması kritik bir öneme sahip. Zerdeçalın içeriğindeki bileşenler, fındık, ceviz ve ahudududa bulunan elajik asit gibi besin öğeleri rahim ağzı kanserini geciktiriyor. Sigaraya gelince; ona rahim ağzının katili denebilir.
rahim
Yumruk boyutunda kaslarla örülü bir kese olan rahim, hamilelik boyunca döllenmiş yumurta için sıcak bir yuva ortamı sağlıyor. Aynı zamanda regl sancıları da bu bölgede oluşuyor. Aşırı kilo ya da kabızlık gibi sindirim sistemindeki rahatsızlıklar, rahmine baskı uyguluyor. Bu yüzden sağlıklı kilo aralığını koru ve daha çok lif tüket. Brokoli, lahana ve biber gibi flavonoid zengini yiyecekler rahim kanserini önlemeye yardımcı oluyor.
vajina
Üreme organlarının koruyucu kalkanı olan vajinanın asit dengesi, zararlı bakterileri uzak tutuyor. Sekiz ila 10 santim uzunluğunda bir tüp şeklinde olan vajina, doğum ya da seks esnasında boyuna uzayabildiği gibi (15 santime kadar) enine de genişleyebiliyor (12 santime kadar). Yapmaman gereken iki şey: Çok fazla vajinal duş almak ve aşırı şeker tüketmek. Bunlar vajinal bölgedeki yararlı bakterileri yok ederken maya mantarının büyümesine neden
fallop tüpleri
Kirpiğe benzeyen incecik tüylerle kaplı ve sekiz ila 12 santim arasında bir uzunluğa sahip bu kanallar, rahimle yumurtalıkları birbirine bağlıyor. Burası aynı zamanda, sperm ile yumurtanın da buluştuğu nokta. Döllenen yumurta, rahme doğru altı günlük bir yolculuğa çıkıyor. Yolculukta sorun çıkmıyorsa tüplerin tıkır tıkır çalışıyor demektir: Cinsel yolla bulaşan bazı hastalıklar, blokaja ve kısırlığa yol açabiliyor. Akupunktur bu blokajlara çare olabiliyor.
Yumurtalıklarından her ay atılan yumurta sayısı. (Anketimize katılan kadınların üçte biri, bu sayının beş olduğunu zannediyor.)
Ayda bir gerginlikler kraliçesi oluyor, kendini tatlıya vuruyor ya da çirkinlik abidesi olduğunu mu düşünüyorsun? Meraklanma, her şey normal. Üreme sistemine etki eden hormonlar, periyodunu, doğurganlığını ve seks isteğini de etkiliyor. Hatta ruh hâlin, uyku düzenin ve iştahın da bundan nasibini alıyor. Her şeyi kontrol altında tutabilmek için bu tavsiyelerden yararlan.
Vajinanı Mutlu Et
Çekingen biri misin? Aş bunları artık. Genitai bölgeni yılda bir kez de olsa kontrol etmek, güvenli ve sağlıklı kalmanın bir numaralı yolu.
HORMON
En kuvvetli türü olan estradioi, rahmi gebeliğe hazırlıyor, istikrarlı seviyede olması libidonu ve bağışıklığını güçlendiriyor.
Embriyonun kolayca tutunmasıiçin rahim içi duvarını hazırlıyor. Hamilelik olmazsa seviyesi düşüyor ve periyodunu başlatıyor.
Bu androjen hormon sadece erkekler için değil. Kadınlarda düzenli yumurtlamanın ve sağlıklı bir libido seviyesinin de mimarı.
Beyinden salgılanan bu hormonun asıl görevi, yumurtanın yumurtalıktan bırakılmasınıyönetmek ve kadınlarda süt üretimini arttırmak.
Foliküluyarıcıhormon (FSH) yumurtaların büyümesini, luteinizan hormonuysa (LH) çatlamasınısağlıyor.
EN ÖNEMLİ ETKİLERİ
Östrojen, memelerinden kemiklerine kadartüm hücrelerine büyüme sinyali gönderiyor. Fazlası hamile kalma problemlerine ve hatta meme kanserine, azıysa kemik erimesine yolaçıyor.
Aşk-nefret ilişkisi diyelim: Progesteron, hafif bir yatıştırıcı etkiyesahipolduğundan kesintisiz bir uyku çekmeni sağlıyor. Aynı zamanda vücutta su tutulmasına, gaz ve kabızlığa yolaçıyor.
Çok yüksek seviyede olması -polikistik over sendromuyla ilişkilendiriliyor- akne, kepek ya da aşırıtüylenmeye neden olabiliyor. Az olmasıysa libidondan ve genel sağlığından kaybettiriyor.
Yüksek olmasıseks isteğini azaltıyorve menopoz benzeri belirtilerin görülmesine neden oluyor. Hafif bir yükseklik ise yumurtlamayıbaskılıyor. Doğum sonrasınormalseviyelere inmesi kilovermeni kolaylaştırıyor.
idealFSH/LH miktarı, progesteron seviyesinin elverişli bir noktada olmasına katkısağlıyor. Yüksek FSH oranıysa, hafıza problemleri, uyku bozukluğu ve akneyle ilişkilendiriliyor.
NASIL DENGELERSİN?
Çok zayıf olmaksalgılanmasını engelliyor. Diğer yandan vücutta bulunan fazla yağ, estradiolü olumsuz etkileyen başka bir östrojen türünün üretilmesine sebep oluyor. Çözümü ise sağlıklı kiloda kalmak.
Bu hormonun hamilelik için kritik olduğunu bilen birçok kadın kremlere yöneliyor. Çalışmalarsa bunun faydasız olduğunu gösteriyor. Peki, ne yapmalısın? Günde beş dakika da olsa meditasyon yapmaya çalış.
Aşırıtestosteron salgılanması obeziteyle ilişkilendiriliyor. Eğer seviyesi düşükse humus gibi çinko zengini besinler tüket. (Korkma sakalın çıkmayacak, yalnızca enerji takviyesi olacak.)
Yetersiz uyku, kortizolve prolaktin gibi stres hormonlarını tetikliyor. Her gece düzenli olarak, karanlık ortamda kesintisiz yedi, sekiz saat uyumaya özen göstererek ideal seviyede olmasını garantileyebilirsin.
Alkoltüketimini kontrolaltında tut. Özellikle de bebek sahibi olmayıdüşünüyorsan: Günde iki içkiden fazlası, FSH ve LH üretimini olumsuz etkiliyor.
Çömelerek bakman biraz zor olabilir. Yere ya da koltuğa otur, bacaklarını iyice aç ve bir bacağını kaldır.
Bir el aynası al, dış dudaklarınla klitorisinin rengini ve boyutunu kontrol et. Ayrıca bölgede herhangi bir yumru veya leke olup olmadığına da bak (dokunarak kontrol etmen gerekebilir). Panikyapma, kimsenin bu bölgesindeki cildi mükemmel değil.
Vajinal giriş ve anüsüne bakmaya çalış, bu kısımlarda herhangi bir doku görmemen gerekiyor.
Eğer büyük bir değişiklik, kabarcık, açık yara ya da çıkıntılı bir dokuya rastlarsan, doktorunu ara. Eğer rastlamazsan rahatça arkana yaslanabilirsin.
fibroid (miyom)
Rahimde oluşan bu urların büyüklüğü mikroskobik boyutlarda da olabiliyor, bir futbol topu büyüklüğüne kadar da ulaşabiliyor. Her beş kadından dördünde hayatı boyunca bir kez miyom gelişiyor. Ağrılı seks ya da düzensiz kanama gibi belirtilere karşı dikkatli ol. Çoğu uzman, cerrahi müdahaleden önce miyom gelişimini takip ediyor.
infertilite (kısırlık)
Medyanın abartmasına rağmen, 35 yaş üzeri kadınlarda bile infertilite oranı aslında düşüyor. Ama hâlâ 10 çiftten biri bu sorunu yaşıyor ve genel olarak, yaşın ne kadar ileriyse riskin de o derece yükseliyor. Eğer altı aydan fazladır hamile kalmak için uğraşıp sonuç alamıyorsan mutlaka doktoruna başvurmalısın.
Rahim İltihabı Nedir? Tüp Bebek Tedavisi Prof. Dr. Bülent Tıraş 3KModa
En yaygın jinekolojik problemlere göz atalım Resimleri
